وضعیت اضطراری ـ فاجعه محیط زیستی و راه حل واقعی و انقلابی

یادداشت مترجم

ماه دسامبر سال 2015 (آذر )1394 نمایندگان 195 کشور عضو سازمان ملل در پاریس جمع شدند تا در مورد خطراتی صحبت کنند که ادامۀ زندگی نوع بشر در کرۀ زمین را در نتیجۀ گرمایش و تغییرات اقلیمی مورد تهدید قرار داده است. دانشمندان و فعالین محیط زیست مدت هاست زنگ خطر را به صدا آوردهاند، گفته اند و نوشته اند که فعالیت انسان، استفادۀ بی رویه و ناپایدار از منابع کرۀ زمین، یا به واقع غارت و نابودی این منابع در خدمت سود، ما را به جایی رسانده که اگر سریعا دست به تغییرات جدی نزنیم، تنفس، آب، خوراک... به یک کلام ادامۀ زندگی روی این کرۀ خاکی به این شکلی که می شناسیم (و پایۀ تکامل هزاران هزار ساله مان بوده) دیگر ممکن نخواهد بود. تغییر فصل ها از رویه خارج می شود، هوا گرم تر می شود، سطح دریاها بالا می آید.  تاثیرات گرمایش، «بالقوه» نیست. هم اکنون شاهد شکل های عجیب و غریبی از سیل و طوفان و بی آبی هستیم که هر سال بدتر میشود. به گزارش سازمان بهداشت جهانی سال گذشته بیش از صد و پنجاه هزار نفر در جهان بر اثر تغییرات اقلیمی جان دادند. و این سوای کسانی است که در اثر نتایج غیرمستقیم گرمایش (از جمله ریزگردها و آلودگی) آسیب دیدند و یا تلف شدند.  بر اساس همین گزارش این رقم هر سال بالا می رود و سرعت افزایش نابودی هم تصاعدی خواهد بود.

جغرافیای کره زمین متغیر است و تاثیر این تغییرات یکسان نیست. اگر مناطق ساحلی با بالا رفتن سطح اقیانوس ها رفته رفته غرق می شوند و طوفان و گردباد شرق آسیا و بخش هایی از اروپا و آمریکا را مورد تهاجم قرار می دهد، خاورمیانه و بخش های وسیعی از آفریقا اسیر چنگال خشکسالی اند. کارشناسان معتقدند که بحران آب در ایران (که نتیجۀ گرمایش از یک طرف و مدیریت غیرمنطقی و سودمحور منابع آبی و تولید به طور کلی است) به حدی است که در صورت ادامه وضعیت کنونی در عرض کمتر از بیست سال 70 در صد جمعیت کشور به شهرهای بزرگ مهاجرت خواهد کرد. پیش بینی های دیگر حاکی از آن است که بادهای گرم بیسابقه در آینده، منطقه خلیج فارس را غیر قابل سکونت می کند.

بیش از بیست سال است که سران و نمایندگان کشورهای عضو سازمان ملل جمع میشوند تا دربارۀ معضالتی که حیات زمین را تهدید می کند بحث کنند و چاره بیندیشند. اجلاس پاریس بیست و یکمین نشست در این سلسله نشست ها بود. نشست های قبلی (از جمله پانزدهمین نشست زیست محیطی سازمان ملل در کپنهاگ ـ دانمارک) که جزوۀ حاضر حول و حوش آن تهیه شد) به نتیجه نرسیدند و اجلاس پاریس نیز (علیرغم تبلیغاتی که حول و حوش آن انجام شد و جشن و سرور پایانی دست اندرکارانش) وضعیت بهتری نداشت. نمی توانست هم داشته باشد. وضعیت خطیری که با آن روبروییم نتیجۀ کارکرد سرمایه داری است و نمی توان از نمایندگان نظامی که از شیرۀ جان انسان ها تغذیه می کند و از همه کس و همه چیز منبع کسب سود می سازد انتظار داشت منافع خود را تابع سلامت و بهروزی انسان ها و آینده زمین کنند.

هر ساله فعالین و مردم بسیاری خارج از سالن مذاکرات سازمان ملل، خیابان را تسخیر می کنند تا صدای اعتراض به وضع حاضر را به گوش جهانیان برسانند. امید اغلب اینان البته به دولت های سرمایه داری است. شاید هم رفتارشان از سر نومیدی و استیصال است. به هر حال، توهم به دمکراسی بورژوایی عامل مهمی است در پنهان ماندن چهرۀ مسببین اصلی وضع موجود. در عین حال، واقعیت سهمگین فاجعه هر ساله تعداد بیشتری را به صحنه مبارزه می کشاند؛ مبارزه ای که شناخت بیشتر از اکوسیستم کره زمین، انرژی ها و راهکارهای آلترناتیو، آگاه سازی، تولیدات هنری و مبارزه میدانی را شامل می شود.

جزوه ای که در دست دارید به بحران کنونی زیست محیطی می پردازد، نقش سرمایه داری در آن را بررسی می کند و شمایی کلی از راهکار برون رفت از این بحران و فاجعه را نیز پیش می گذارد. این مجموعه اول بار در سال 2010 به عنوان شماره ویژۀ «انقلاب» ارگان حزب کمونیست انقالبی آمریکا* منتشر و سپس به صورت کتابچه تکثیر شد. علیرغم گذشت نزدیک به 6 سال، تحلیل پایه ای و جهت گیری و سیاست های پیش گذاشته شده در این جزوه همچنان معتبر و تازه است. از آن زمان تاکنون، وضعیت زیست محیطی کره زمین بدتر شده و این واقعیت تاسف بار تائید و تاکیدی مجدد است بر مباحث اساسی «وضعیت اضطراری.»

ترجمه فارسی متن، حاصل کار تنی چند از رفقاست که با جمع انقلابی انترناسیونالیستی «ایستادگی برای زمین» در مبارزات سال 2015 علیه اجلاس کشورهای سازمان ملل در پاریس و سایر شهرهای اروپا شرکت داشتند تا ضرورت نقطه پایان گذاشتن بر حیات سرمایه داری را به عنوان تنها راه حل واقعی و ممکن برای خروج از بحران کنونی محیط زیست، در درون این جنبش تبلیغ و ترویج کنند.

برای مطالعه و دانلود جزوه «وضعیت اضطراری» روی تصویر جلد جزوه در ستون سمت راست صفحه کلیک کنید